Review: Hadrian’s Wall

Speluitleg

In 122 AD besloot de Romeinse keizer Hadrianus een enorme muur te bouwen om de Picten van de rest van Engeland af te scheiden. De Picten waren namelijk een vervelende vijand die de veiligheid in het noorden van Engeland in gevaar brachten. De muur strekte ongeveer 117 kilometer en bewees voor bijna 300 jaar lang zijn waarde. Je kan zelfs nu nog de overblijfselen bezoeken!

In Hadrian’s Wall neem je de rol van een Romeinse generaal aan die de taak heeft gekregen om een stuk grensmuur en kasteel te bouwen. In 6 jaar (speelrondes) bouw je een fort en muur, stel je een verdedigingsleger op en trek je burgers aan door faciliteiten te bouwen. Aan het eind van elk jaar vallen de Picten aan en zul je dus een sterk genoeg leger moeten hebben.

Het spel zet je op door elke speler 2 verschillende bladen te geven met daarboven een spelersbord. Vervolgens leg je in iedereen zijn handbereik alle workers en bakstenen. Hiernaast leg je ook nog een stapel lotkaarten (fate cards). Iedereen speelt een andere generaal en krijgt zijn eigen bijbehorende stapel van 12 spelerskaarten. Als je dit allemaal klaar hebt gelegd en een pen gepakt hebt, ben je klaar om te beginnen!

Zoals eerder gezegd speelt het spel zich af over 6 rondes. Aan het begin van elke ronde draai je een lotkaart om en krijg je alle workers en/of bakstenen die hier op afgebeeld staan. Daarnaast pak je ook 2 spelerskaarten, waarvan je er 1 onder je spelersbord legt en 1 naast je spelersbord. Voor de kaart die je onder je spelersbord gelegd hebt krijg je aan het eind van het spel een aantal punten die aangegeven staan op de kaart. De kaart die je naast je spelersbord hebt gelegd kan je tijdens het spel gebruiken om goederen van te kopen of het verkenningsveld te vullen (meer hierover later). Ook krijg je gelijk de workers die op deze kaart staan.

Na het verzamelen van de op de lotkaart afgebeelde workers ga je aan de slag. Elke ronde kan je deze workers inzetten om vakjes af te kruisen. Van deze vakjes krijg je steeds de bonussen die er in afgebeeld staan. Als er bijvoorbeeld een gele worker afgebeeld staat en je kan het vakje afkruisen, dan krijg je direct een gele worker. In de meeste categorieën kruis je vakjes altijd van links naar rechts af, je mag dan niet zomaar vakjes overslaan. Hadrian’s Wall lijkt heel moeilijk als je er voor het eerst naar kijkt, maar de acties zelf zijn best simpel en logisch. In de afbeeldingen onder de speluitleg staan het linker en rechter vel afgebeeld. We leggen alle secties in detail verder uit.

Cohorts

Om de Picten aan het eind van elk jaar te kunnen verslaan heb je een leger nodig. Dit leger is opgedeeld in Cohorts, dit zijn de 3 bovenste vakjes van je linkervel. De Picten kunnen aan het eind van het jaar aan 3 verschillende kanten aanvallen: links, midden en rechts. Voor elk ingevuld vakje van je Cohorts kan je een aanval overleven. Voor elke niet overleefde aanval krijg je een ‘disdain’ (minachting), Rome is hier namelijk niet blij mee. Disdain houd je bij onderaan het linker vel door een veld te omcirkelen. Aan het eind van het spel krijg je hier minpunten voor.

De muur

Om je zo goed mogelijk te kunnen verdedigen tegen de aanvallen van de Picten heb je natuurlijk een verdedigingsmuur nodig. De muur bestaat uit 5 onderdelen, waarin je steeds kruisjes van links naar rechts afvinkt. Daarnaast heb je om je muur te verlengen op een gegeven moment een medium granary (graanschuur) en een large granary nodig. De 5 onderdelen staan hier onder uitgelegd.

Mining & Foresting: In dit onderdeel van de muur kan je paarse knecht workers achter de muur sturen om goederen te verzamelen. Als je een vakje met een hamertje afkruist mag je een productieveld inkleuren. Voor elk ingekleurd vakje van je productieveld mag je aan het begin van de ronde een extra baksteen pakken. Hiermee kan je elke ronde dus steeds meer.

Wall Guard: Een muur is natuurlijk niks zonder een leger. Hier kan je zwarte soldaat workers als bescherming opstellen. Voor elke ingeleverde soldaat mag je en vakje afkruisen. Je mag ook eens per jaar een blauwe bouwer worker trainen op de training grounds om een wall guard vakje af te kruisen. Met het afkruisen van de vakjes in deze categorie kan je je cohorts aanvullen of discipline vrijspelen. 

Cippi, Wall & Fort: Hoewel dit verschillende onderdelen zijn, zijn ze toch aan elkaar gelinkt. Je kan namelijk zien dat de cippi en wall met een ketting verbonden zijn aan het fort. Je mag de cippi & wall pas verder afkruisen als je het fort eronder hebt afgekruist. De cippi en de wall speel je vrij met bakstenen en het Fort met blauwe of zwarte workers. In deze velden kan je een hoop verschillende bonussen krijgen, waaronder gele burger workers, cohortvelden en discipline of renown (roem).

Hotel, Workshop & Road

Deze 3 gebouwen werken allemaal op dezelfde manier, maar geven verschillende beloningen. Je moet altijd een small gebouw bouwen voordat je het large gebouw bouwt. Om de gebouwen te kunnen bouwen, moet je minimaal een aantal infrastructuurpunten hebben bereikt in je fort. Ook heb je een aantal workers of bakstenen nodig. Nadat je een gebouw gebouwd hebt krijg je direct de bonus in het vierkante vakje en krijg je aan het begin van elk jaar een bonus. Bij een hotel is dit bijvoorbeeld een gele worker. Deze categorie is dus heel nuttig als je in de volgende jaren meer workers wilt.

Forum

In het Forum kan je elk jaar 2 workers naar keuze inleveren om 1 andere worker naar keuze te pakken. Dit kan handig zijn als je net 1 kleur mist. Je mag dit echter maar 4 keer per spel doen. 

Landmarks

Deze Landmarks zijn grote gebouwen die je vrij kan spelen als je minimaal het 15e vakje afgekruist hebt op het desbetreffende attributenveld. Hiervoor krijg je gelijk 2 andere attributen.

Attributen

Het hele spel draait uiteindelijk om het vrijspelen van attributen. Deze zijn aan het einde van het spel direct 1 punt per veld waard. Er zijn 4 verschillende soorten attributen, namelijk: Renown, Piety, Valour en Discipline. Zoals je eerder al gezien hebt speel je in sommige andere categorieën deze attributen vrij. 

Citizens

Het rechtervel focust zich op het ontwikkelen van 5 verschillende gebieden van de Romeinse samenleving. De Citizen Tracks werken allemaal op dezelfde manier en kan je wederom van links naar rechts afkruisen. Ze geven echter allemaal toegang tot verschillende gebouwen en bonussen. Een gebouw moet eerst gebouwd worden om er vervolgens gebruik van te kunnen maken. Hier onder worden alle verschillende Citizens kort uitgelegd.

Traders: Bij de handelaars kan je ‘precincts’ afkruisen om je productie te verhogen. Dit geeft je zoals eerder benoemd extra bakstenen voor de volgende rondes. Hiernaast kan je de markt openen om goederen te verkopen. Op elk van je spelerskaarten en op de lotkaarten staat een nummer bij de goederen. Je mag een baksteen gebruiken om een goed te verkopen, dit mag een goed zijn van je eigen spelerskaart maar ook een goed van een lotkaart die je omdraait (dit is dus geluk hebben) of een goed van je tegenspeler. Voor elk uniek goed dat je invult krijg je het aantal Renown dat er onder staat. 

Performers: Bij deze ‘artiesten’ kan je zowel het theater als de gladiatorspelen openen. In het theater kan je elk jaar een optreden geven om bonussen te krijgen. Bij de gladiatorspelen kan je gladiators trainen en die vervolgens laten vechten. Als je wint krijg je de onderstaande bonus en mag je verder trainen en vechten. Als je verliest krijg je ook een bonus maar kan je niet meer verder trainen of vechten.

Priests: In deze categorie kan je tuinen en tempels openen. De tuinen geven je direct de bonus die er naast staat. Bij de tempels kan je willekeurige workers inleveren om de bonus er naast te krijgen. Je moet echter wel de small temple gevuld hebben voor je de medium tempel opent. Hier kan je ook favour als bonus krijgen, hiermee kan je een doorgelaten aanval negeren zodat je geen disdain krijgt.

Apparitores: Apparitores waren in de Romeinse samenleving een soort ambtenaren. Hier kan je dan ook de baden en het gerechtsgebouw openen. In de baden kan je hooggeplaatste leiders omkopen om disdain weg te halen. Dit kan je 2 keer per jaar doen. In het gerechtsgebouw kan je workers krijgen of inleveren voor andere workers.

Patricians: Bij deze edellieden kan je diplomaten inhuren of verkenners op pad sturen. Een diplomaat zorgt ervoor dat je 2 favour krijgt voor een specifieke cohort. Een verkenner stuur je op pad door het patroon wat op jouw of je tegenstanders spelerskaart staat te tekenen in het verkenningsveld. Als je een rij helemaal afgekruist hebt krijg je 1 valour. 

Einde van het jaar

Aan het eind van het jaar, als niemand meer acties over heeft of wilt doen moet je alle overgebleven workers en bakstenen inleveren. Nu vallen de Picten aan. Je draait een aantal lotkaarten om gelijk aan het gekleurde vlaggetje op je spelersbord. Je kan een zelf kiezen of je de groene, gele of rode moeilijkheidsgraad gebruikt. Als de kaarten omgedraaid zijn tel je alle aanvallen tegen elke cohort bij elkaar op. Mocht je alle aanvallen tegengehouden hebben ben je succesvol en krijg je valour gelijk aan het aantal op het grijze vlaggetje. Als een aanval doorgelaten wordt krijg je disdain gelijk aan het aantal doorgelaten aanvallen. Je krijgt echter nog wel valour gelijk aan het aantal op het grijze vlaggetje min het aantal disdain.

Na 6 jaar is de bouw van de muur compleet en komt het spel tot een einde. De Picten vallen zoals gebruikelijk nog een laatste keer aan. Hierna tellen alle spelers alle scores bij elkaar op in de tabel rechts onderaan het linkervel. Degene met de meeste punten wint uiteraard het spel!